काठमाडौं । हाइड्रो इलेक्ट्रिसिटी इन्भेष्टमेन्ट एन्ड डेभलपमेन्ट कम्पनी लिमिटेड (एचआइडिसिएल) ले चालू आर्थिक वर्षभित्र सर्वसाधारणका लागि २ अर्ब २० करोड रुपैयाँ बराबरको हकप्रद सेयर निष्कासन गर्ने भएको छ । जलविद्युत् विकासमा व्यापकरूपमा लगानी विस्तार गर्ने योजना अनुसार यसो गर्न लागिएको हो ।
कम्पनीले अघिल्लो आर्थिक वर्षमा ११ अर्ब रुपैयाँ बराबरको हकप्रद सेयर निष्कासन गर्ने निर्णय गरेको थियो । जसअनुसार सरकारका तर्फबाट ५ अर्ब ५० करोड रुपैयाँ उपलब्ध भइसकेको छ । सरकारी स्वामित्वका कर्मचारी सञ्चय कोष, नागरिक लगानी कोष र बिमा संस्थानबाट ३ अर्ब ३० करोड रुपैयाँ प्राप्त हुने प्रक्रियामा रहेको जनाइएको छ ।
सम्पूर्ण प्रक्रिया पूरा गरेर नियामक निकायको नियन्त्रणभित्र रहेर पुँजी बृद्धि तथा लगानी विस्तार गरिरहेको कम्पनीका अध्यक्षसमेत रहेका ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइ सचिव दिनेशकुमार घिमिरेले बताए । ‘सरकारी स्वामित्वको भए पनि यो पब्लिक कम्पनी हो, यसमा हरेक सर्वसाधारणको लगानी रहेको हुँदा हामी संवेदनशील छौं,’ कम्पनीको बुधबार सम्पन्न ९औं वार्षिक साधारणसभामा बोल्दै उनले भने ।
कम्पनीले निजी क्षेत्रका विभिन्न जलविद्युत् आयोजनामा ऋण तथा स्वपुँजी लगानी गर्दै आएको छ । भविष्यमा थप आयोजनाहरूमा लगानीका लागि आवश्यक पुँजी जुटाउन कम्पनीले स्वदेश तथा विदेशी अर्थ बजारका विभिन्न माध्यममार्फत सहकारी गरी पुँजी परिचालनको लक्ष्य राखेको छ ।
कम्पनीले आगामी १५ वर्षभित्र प्रसारण लाइन निर्माणको क्षेत्रमा करिब एक खर्ब रुपैयाँ लगानी गर्ने लक्ष्य राखेको छ । त्यसैगरी, सोही अवधिसम्म ५९ आयोजनामा १ खर्ब ३७ अर्ब ३५ करोड रुपैयाँ ऋण लगानी गर्ने योजना बनाएको छ ।
आव २०९१÷९२ सम्म १२ हजार ४ सय ७८ जलविद्युत् आयोजना (३८ निजी र २६ सरकारी) मा १ खर्ब १५ अर्ब ८९ करोड रुपैयाँ स्वपुँजी लगानी पुर्याउने लक्ष्य रहेको कम्पनीका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत छबिराज पोखरेलले बताए । ‘महालेखापरीक्षकको कार्यालय, नेपाल राष्ट्र बैंक लगायत नियामक निकायको अधिनमा रहेर काम गरेका छौं,’ उनले भने, ‘यसैले हामी हाम्रो लक्ष्यमा पुग्न सक्छौं भन्ने विश्वास छ ।’
कम्पनीले अहिले ५ वर्षे व्यावसायिक कार्ययोजना कार्यान्वयन गरिरहेको छ । जसअनुसार आव २०७८÷७९ सम्म ३ हजार ३ सय ३९ मेगावाटका २३ आयोजनाहरूमा १० अर्ब ७६ करोड रुपैयाँ स्वपुँजी लगानी गर्ने लक्ष्य राखेको छ । यस्तै, सोही अवधिमा १२ अर्ब ६७ करोड रुपैयाँ ऋण लगानी गर्ने योजना छ ।
कम्पनीले हालसम्म ४ सय ७६ मेगावाटका १३ आयोजनामा १० अर्ब ८८ करोड ऋण लगानी गरेको छ । ती मध्ये ९०.६ मेगावाटका ४ आयोजना सञ्चालनमा आइसकेका छन् । यही आवभित्र १ सय ८२ मेगावाटका आयोजनाबाट विद्युत् उत्पादन हुँदैछ ।
हालसम्म कम्पनीले १५ सय ४० मेगावाटका ५ आयोजना र ४ सम्बन्धित कम्पनीहरूमा ९ अर्ब ४५ करोड रुपैयाँ स्वपुँजी लगानी गरेको छ । उता पावर चाइनासँगको सहकार्यमा १ सय ५६ मेगावाटको माडी जलाशय र ७ सय ५६ मेगावाटको तमोर जलाशय निर्माण गर्न सम्झौता गरेको छ ।