काठमाडौं । स्थानीयबासीले रामेछाप र ओेखलढुङगाको सीमा भएर बग्ने लिखु खोलामा निर्माणाधीन ३० मेगावाटको लिखु खोला जलविद्युत आयोजनामा अवरोध गरेका छन् । आफुहरूसँग सहकार्य नै नगरी प्रवर्द्धक पिके हाइड्रो पावर कम्पनीले आयोजनाको निर्माण अघि बढाएको भन्दै उनीहरूले अवरोध गरेका हुन् ।
स्थानीयबासीसँग छलफल तथा सहकार्य नगरी आयोजनाको काम अघि बढाउँदा आदिवासी जनजातिको पहिचान र अस्तित्व संकटमा परेको उनीहरूको आरोप छ । स्थानीय स्रोत साधनको उपयोग गर्ने हकमा स्थानीयबासी पनि सरोकारवाला भएकाले बिना सहकार्य काम अघि बढाउँदा हुँदैन भनी आवाज उठाएको सुनुवार सेवा समाज (सुसेस) का अध्यक्ष रनविर सुनुवारले बताए ।
कम्पनीले चलाखीपूर्ण तरीकाले वातावरणीय अध्ययन प्रतिवेदन तयार पारी उत्पादन अनुमति लिई आयोजना निर्माणको काम अघि बढाएको उनले बताए । कम्पनीले सहकार्य नै नगरी आयोजना अघि बढाउँदा सुनुवार जातिको भाषा संस्कृति, परम्परागत सिप र धर्म संस्कारमा असर परेको स्थानीयको गुनासो छ । कम्पनीले आयोजना प्रभावित क्षेत्रका स्थानीयबासीका लागि जग्गाको मुआब्जा तथा क्षतिपूर्तिका सम्बन्धमा स्पष्ट निर्णय नै नगरी काम अघि बढाएको स्थानीयको आरोप छ ।
कम्पनीले अघि बढाएको यो आयोजनाको निर्माण भर्खरै सुरु हुने चरणमा पुगेको छ । यो आयोजनाको बाँध खिजीमा रहने गरी डिजाइन गरिएकोे छ । बाँधमा जम्मा भएको पानी करिब ३.६ किलोमिटर लामो सुरुङमार्फत विद्युतगृहमा पुर्याइनेछ ।
विद्युतगृहमा ३ वटा उत्पादन युनिट जडान गरिनेछ । उत्पादित विद्युत २२ किलोमिटर दुरीमा रहेको न्यू खिम्ती सबस्टेसनमा जोडिनेछ । सबस्टेसनसम्मको आवश्यक प्रसारण लाइन कम्पनींले निर्माण गर्नेछ ।
आयोजना सम्पन्न गर्न ५ अर्ब रुपैयाँ लागत अनुमान गरिएको छ । आयोजनाबाट वार्षिक १७०.३७ गिगावाट घण्टा विद्युत उत्पादन हुनेछ । बर्खामा १४०.८३५ गिगावाट घण्टा र हिउँदमा २९५४२ गिगावाट घण्टा विद्युत उत्पादन हुनेछ ।