ऊर्जा खबर
काठमाडौं । दाङको घोराही उप–महानगरपालिकामा फोहोरबाट ग्यास उत्पादन सुरु भएको छ । वैकल्पिक ऊर्जा प्रवर्द्धन केन्द्र, उप–महानगरपालिका र नेपाल ऊर्जा विकास कम्पनीको सहकार्यमा निर्माण भएको प्लान्टबाट बायोग्यास उत्पादन सुरु भएको भएको हो ।
महानगरको करौतीडाँडामा निर्माण भएकोले प्लान्टबाट अहिले दैनिक ३ सय घनमिटर बायोग्यास उत्पादन भइरहेको महानगरका सरसफाई व्यवस्थापन शाखा प्रमुख लक्ष्मण अधिकारीले बताए । उनका अनुसार अहिले महानगरबाट मात्र उठ्ने फोहोर प्रयोग गरिएको छ । २ हजार घनमिटर ग्यास उत्पादन क्षमता भएको प्लान्टका लागि अन्य पालिकाबाट पनि फोहोर ल्याउने तयारी भइरहेको छ ।
प्लान्टबाट फोहोर प्रशोधन गरी ग्यास र जैविक मल उत्पादन हुनेछ । उत्पादन हुने ग्यास पाइपलाइनमार्फत आगामी असारभित्र महानगरको वडा नम्बर १० र १६ का करिब ४ सय घरधुरीमा पुर्याउने अधिकारीले बताए ।
पाइपलाइन विस्तारको काम सुरु गरिएको छ । यसका लागि आवश्यक एनडिपी पाइप अर्डर दिएपछि मात्र निर्माण गरिने भएकाले ढिला भएको हो । पाइपमार्फत उपलब्ध ग्यास प्रयोग गरेवापत उपभोक्ताले मिटरअनुसार रकम तिर्नुपर्नेछ ।
प्लान्ट र पाइपलाइन निर्माण सम्पन्न गर्न २२ करोड रुपैयाँ लागत अनुमान गरिएको छ । २०७५ मङ्सिर ५ गते भएको त्रिपक्षीय सम्झौता अनुसार ग्यास उत्पादन गर्नका लागि करिब २० करोड रुपैयाँ लगानी लाग्ने अनुमान गरिएपनि पाइपमार्फत घरघरमा ग्यास पुर्याउनुपर्ने भएपछि लागत बढेको हो ।
प्लान्टमा केन्द्रको ४० प्रतिशत र कम्पनीको ६० प्रतिशत लगानी छ । महानगरले संरचना निर्माणका लागि करिब तीन बिघा जग्गा उपलब्ध गराएको छ । कम्पनी र उपमहानगरपालिका बीच २० वर्षको सम्झौता गरिएको छ । सम्झौताअनुसार २० वर्षपछि संरचनासहित सबै पूर्वाधार घोराही उपमहानगरपालिकालाई हस्तान्तरण गरिनेछ ।
ग्यास उत्पादन गर्न थालेपछि गलेर जाने वस्तुको सदुपयोग भएको अधिकारीले बताए । उनका अनुसार महानगरपालिका अन्तर्गत दैनिक करिब १५ टन फोहार उत्पादन हुन्छ, जसमा करिब ८ टन गल्ने र कुहिने फोहोर हुन्छ ।
उपमहानगरपालिकालाई प्लाष्टिकमुक्त बनाउने अभियान अन्तर्गत स्थानीयबाट फोहोर किन्न सुरु गरेको पनि महानगरले जनाएको छ । महानगरले प्लाष्टिकको बोतलसहित नरम पोलिथिन प्रति केजी १० रुपैयाँ, कपडा प्रति केजी ५ रुपैयाँ, सुर्तीजन्य प्लाष्टिकको फोहोर प्रतिकेजी २ रुपैयाँ, कापीसहित वर्गीकरणअनुसारका फोहोरलाई प्रतिकेजी २० रुपैयाँसम्मकाे खरिददर कायम गरिएको उपमहानगरले जनाएको छ । गल्ने फोहोरलाई ग्यास उत्पादनमा प्रयोग गरिने र नगल्ने फोहोरलाई उद्योगसँग समन्वय गरेर बिक्री गरिनेछ ।
