काठमाडौं । झापाकाे दमक उपमहानगरपालिकाले फोहोरबाट बायोग्यास उत्पादन गर्ने भएको छ । वैकल्पिक ऊर्जा प्रवर्द्धन केन्द्र, उपमहानगर र फोहोर व्यवस्थानको जिम्मा पाएको नेक्स्ट इरा इनर्जी कम्पनीको संयुक्त लगानीमा निर्माणाधीन प्लान्टबाट बायाेग्यास उत्पादन गर्न लागिएको हो ।
प्लान्टको निर्माण अन्तिम चरणमा पुगेकोले आगामी बैशाखदेखि बायोग्यास उत्पादन सुरु गर्न लागिएकाे उममहानगरपालिकाका सरसफाई प्रमुख दोर्ण बहादुर थापाले बताए । उनका अनुसार प्लान्टबाट प्राङ्गरीक मल पनि उत्पादन हुनेछ ।
उनले प्लान्टबाट दैनिक १ हजार ८४ किलाेग्राम बायोग्यास र दैनिक १० हजार किलो प्राङ्गरिक मल तथा करिब ७ हजार ५ सय लिटर झोल मल उत्पादन गर्न सकिने जानकारी दिए । ‘प्लान्टको संरचना निर्माणको काम सकिएको छ’, उनले ऊर्जा खबरसँग भने, ‘चैत्रदेखि उपकरण जडानको काम सुरु हुनेछ । उपकरण जडानको काम सुरु गरी बैशाखभित्र ग्यास र मल उत्पालन सुरु हुनेछ ।’
फोहरबाट घरका भान्सामा प्रगोग हुने ग्याँसदेखि खेतबारी र गमलामा प्रयोग हुने प्राङ्गरिक मलसमेत उत्पादन हुने उनले बताए । कुहिने फोहर प्रशोधन गरेर ऊर्जा उत्पादन गर्न संरचना निर्माणको काम अन्तिम चरणमा पुगेको छ ।
नगरको फोहर लगेर अजैविक अर्थात् प्लाष्टिकयुक्त र जैविक तथा कुहिने वर्गको फोहर छुट्याइन्छ । यसरी छुट्याइएको फोहरमध्ये जैविक फोहरलाई ठूलो ट्याङ्कीमा हालेर १५ दिनसम्म कुहिन्छ । यसरी कुहिएको फोहरबाट बायोग्याँस उत्पादन हुने र उत्पादन भएको ग्याँसलाई प्रशोधन गरी ग्याँस पाइप अर्थात् सिलिण्डरमार्फत वितरण गरिने छ ।
बाँकी कुुहिएको फोहरबाट प्राङ्गरिक मल उत्पादन गरिन्छ । यहाँ जमेको तरल पदार्थबाट झोल प्राङ्गरिक मल उत्पादन गरिनेछ । संरचना निर्माण गर्न २० करोड ५८ लाख ९७ हजार रुपैयाँ लागत अनुमान गरिएको छ ।
प्लान्टमा १४ करोड ७० लाख बढी नेक्स्ट इरा इनर्जी प्रालिको र ५ करोड ८ लाख रुपैयाँ बढी वैकल्पिक ऊर्जा प्रवद्र्धन केन्द्रको रहेको लगानी छ । पालिकाले संरचना निर्माणका लागि जग्गा उपलब्ध गराएको हो ।
दमक क्षेत्रमा दैनिकजसो २० टन फोहर उत्पादन हुने गरेको छ भने १५ टन फोहर सङ्कलन हुँदै आएको छ । जसमध्ये दमक क्षेत्रमा ६६.५२ प्रतिशत जैविक फोहर रहने गरेको छ । कागज तथा कागजजन्य ६.५५ प्रतिशत, प्लाष्टिक तथा प्लाष्टिकजन्य ५.३७ प्रतिशत फोहर निस्किने गरेको छ ।