ऊर्जा खबर
काठमाडौं । उपदयपुर कटारीका स्थानीयको अवरोधले १३२ केभी सोलु कोरिडोर प्रासारण लाइनको निर्माण ठप्प हुन पुगेको छ । कटारी नपरपालिका–४, मरुवाका स्थानीयले रुट फेर्ने अडान राखी अवरोध गरेपछि प्रसारण लाइन निर्माण रोकिएको हो ।
मरुवाबासीले रुट सार्नु पर्ने भन्दै अवरोध गरेकाले ६ महिनादेखि प्रसारण लाइनको काम ठप्प हुन पुगेको आयोजना प्रमुख जनार्दन गौतमले बताए । ‘प्रसारण लाइनको अन्य ठाउँको सबै काम पूरा भइसकेको छ,’ उनले ऊर्जा खबरसँग भने, ‘यहीं मरुवाको अवरोधले १० वटा टावरको काम मात्रै हुन सकेको छैन ’
अहिलेसम्ममा सञ्चालनमा आइसक्नु पर्ने भए पनि १० वटा टावरको काम रोकिँदा यो प्रसारण लाइन अनिश्चित बनेको छ । प्रसारण लाइनको रुट घना बस्ती रहेकाे शहरीकरण हुने ठाउँबाट लान खोजिएको भन्दै मरुवाबासीले बिरोध गर्दै आएका छन् । प्रसारण लाइनको निर्माण अनिश्चित हुँदा यसको प्रत्यक्ष प्रभाव सोलु कोरिडोरमा निर्माणाधीन जलविद्युत आयोजनामा परिरहेको छ ।
मरुवाबासीले अहिलेसम्म १० वटा टावरको जग खन्न दिएका छैनन् । यो क्षेत्रमा डेढ वर्ष अघिदेखि नै प्रसारण लाइनको काममा अवरोध हुँदै आएको पनि गौतमले बताए । ‘पहिले ऐलानी जग्गाको मुआब्जा र क्षतिपूर्ति माग गर्दै अवरोध भयो । मुआब्जा र क्षतिपूर्ति दिने माग पूरा भएपछि फेरि रुट बदलीको माग राखेर अवरोध भएको छ’ उनले भने ।
प्राविधिकरूपमा रुट सार्न सम्भव नभए पनि स्थानीयले अवरोध गरिरहेको उनले बताए । प्रसारण लाइनको रुट सार्नुपर्ने माग लिएर स्थानीय जनप्रतिनिधिसहितको टोली राजधानी समेत आएको थियो । टोलीले नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक हितेन्द्रदेव शाक्य एवं तत्कालिन ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइ मन्त्रीलाई समेत भेटेर रुट सार्नुपर्ने माग राखेको थियो ।
प्राधिकरणले प्राविधिकरूपमा रुट सार्न सम्भवन नभएको जवाफ दिए पनि स्थानीयले अवरोध गरिरहेका छन् । अहिलेसम्म प्रसारण लाइनको ३ सय २ मध्ये २ सय ९२ वटा टावरको निर्माण पूरा भई टावर खडा गरिएको छ ।
७५ किलोमिटर तार पनि टाँगेर सकिएको छ । तत्कालै समस्याको समाधान हुने हो भने बाँकी काम ३ महिनाभित्र सम्पन्न गर्न सम्भव रहेको गौतमले बताए । स्थानीय अवरोधले प्रसारण लाइनको निर्माण रोकिँदा यसको असर सोलु बेसिनका जलविद्युत आयोजनामा परिरहेको छ ।
पछिल्लो तालिकाअनुसार आगामी असार दोस्रो साताभित्र प्रसारण लाइन सम्पन्न गरिसक्नु पर्ने तालिका छ । स्थानीय अवरोध र कोरोना (कोभिड–१९) महामारीको असरका कारण काम नहुँदा छैटौं पटक थपिएको म्याद पनि गुज्रिने अवस्था आएको गौतमले बताए ।
यो प्रसारण लाइन समयमा सम्पन्न हुन नसकेकै कारण २३.५ मेगावाटको सोलुखोला जलविद्युत आयोजना पूर्ण क्षमतामा सञ्चालन हुन सकेको छैन । विगत १४ महिनादेखि सोलुको १७ मेगावाट विद्युत खेर गइरहेको छ । हिउँदमा सबै उत्पादन प्रणालीमा जोडिए पनि बर्खाको विद्युत खेर गइरहेको छ ।
प्रसारण लाइनको अवरोधले निर्माण अन्तिम चरणमा पुगेका ८२ मेगावाटको तल्लो सोलु र १९.८ मेगावाटको माथिल्लो सोलुको उत्पादन पनि खेर जाने अवस्था आउने देखिएको छ । यी आयोजना विद्युत उत्पादनकाे चरणमा पुग्न लागेकाले प्रसारण लाइन सम्पन्न गर्नु पर्ने दवाब प्राधिकरणलाई छ ।
सोलु र तल्लो सोलु सुपर सिक्स अन्तर्गत सरकारले प्रतिस्पर्धा गराएर निजी क्षेत्रलाई दिएका जलविद्युत आयोजना हुन् ।सोलु बेसिनमा अहिले तल्लो र माथिल्लो सोलुसँगै ८६ मेगावाटको सोलु दूधकोसी, ५ मेगावाटको जुनबेंसी आयोजना पनि निर्माणाधीन छन् ।
