ग्रामीण क्षेत्रमा वसोवास गर्ने आधुनिक ऊर्जाबाट टाढा रहेका क्षेत्र, समुदाय तथा घरपरिवारलाई नवीकरणीय ऊर्जामार्फत विद्युत्को पहुँच पु¥याउन वैकल्पिक ऊर्जा प्रवर्द्धन केन्द्रले काम गरिरहेको छ । साथै, देशभर खाना पकाउने स्वच्छ ऊर्जा प्रविधि प्रवर्द्धनका लागि केन्द्रले गरेका कार्यहरू सह्रानीय छन् । जसबाट परम्परागत तथा आयातित ऊर्जामाथिको निर्भरतामा कमी र दिगो तथा किफायती ऊर्जाको उपयोगमा वृद्धि भएको छ ।
केन्द्रले प्रस्तुत गरेको गत आर्थिक वर्ष (आव) को वार्षिक प्रगति प्रतिवेदनलाई हेर्दा केन्द्रले नवीकरणीय ऊर्जा तथा ऊर्जा दक्षताको क्षेत्रमा आशातित कार्य गरिरहेको छ । यी कार्यलाई अझ बढी प्रभावकारी, दिगो, वातावरणमैत्री बनाउने र नवीकरणीय ऊर्जा तथा ऊर्जा दक्षताको क्षेत्रमा राष्ट्रिय अन्तर्राष्ट्रिय विकास साझेदारसँग समन्वय गरी प्राविधिक तथा वित्तिय पहुँच स्थापित गर्न थप पहल गर्नुपर्ने छ ।
देशमा तीन तहको सरकार रहेको वर्तमान व्यवस्थाका कारण देशव्यापी रूपमा नवीकरणीय ऊर्जाको पहुँच विस्तार गर्न अनुकूल वातावरण छ । अतः स्वच्छ ऊर्जाको समतामूलक एवम् प्रभावकारी प्रवर्द्धनबाट वातावरणमात्र नभई नभई नागरिकको स्वास्थ्य एवम् जीवनस्तर अभिवृद्धिमा समेत योगदान हुनेछ । यो तथ्यलाई आत्मसात् गरी केन्द्रले पनि आगामी दिनमा सबै तहका सरकारहरू बिच समन्वयात्मक भूमिका निर्वाह गर्दै आफ्नो भुमिकालाई अझ सशक्त र सवल बनाउँदै लैजानु पर्दछ ।
केन्द्रले नवीकरणीय ऊर्जा तथा ऊर्जा दक्षताको क्षेत्रमा हालसम्म गरेका कार्यहरूलाई संस्थागत गर्न र नेपालमा नवीकरणीय ऊर्जा तथा ऊर्जा दक्षताको क्षेत्रलाई नियमन गर्न मन्त्रालयको अग्रसरतामा ‘नवीकरणीय ऊर्जा तथा ऊर्जा दक्षता विधेयक, २०८१’ मन्त्रीपरिषद्बाट स्वीकृत भई राष्ट्रियसभामा छलफल क्रममा छ । यसलाई सक्दो छिटो संघीय संसदका दुवै सदनबाट स्वीकृत गरी कार्यान्वयनमा ल्याउन मन्त्रालयले पहल गरिरहेको छ । यसबाट नवीकरणीय ऊर्जा तथा ऊर्जा दक्षताको माध्यमबाट देशमा ऊर्जा रुपान्तरणको कार्य अझ द्रुत गतिमा अघि बढ्ने विश्वास गर्न सकिन्छ ।
यो सामग्री ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइ राज्यमन्त्री पूर्णबहादुर तामाङले वैकल्पिक ऊर्जा प्रवर्द्धन केन्द्रको २८औँ वार्षिकोत्सवको अवसरमा राखेको मन्तव्यको सम्पादित अंश हो ।