ऊर्जा खबर
काठमाडौँ । चालु आर्थिक वर्ष (आव २०८१/८२) को पहिलो महिना साउनमा इन्डक्सन चुलोसहित भान्सामा खाना पकाउन तथा तताउन प्रयाेग हुने विद्युतीय उपकरणको आयात उल्लेख्य भएको देखिएको छ । भन्सार विभागको तथ्याङ्क अनुसार साउनामा इन्डक्सनसहितका विद्युतीय चुलोसहित ८३ हजार ६५ थान यस्ता उपकरण नेपाल भित्रिएका छन् । पछिल्लो सयम नेपालमा विद्युत्को उपलब्धता बढ्दै जाँदा नेपाली भान्सा पनि विद्युत्मय बन्दै गएको पनि यो तथ्याङ्कले देखाएको छ ।
तथ्याङ्क अनुसार साउनमा १६ हजार ७ सय ७३ थान इन्डक्सन चुलो, ४ हजार ८६ थान इन्फ्रारेड चुलो, २५ हजार ४ सय ५७ थान राइस कुकर, १ हजार ७ सय ८ थान माइक्रो ओभन र २४७ थान अन्य प्रकारका विद्युतीय चुलाे आयात भएको छ ।
त्यस्तै, पानी तताउने केत्ली तथा जगलगायतका उपकरण आयात झनै उच्च देखिएको छ । साउनमा कुल २९ हजार १ ४८ थान यस्ता उपकरण भित्रिएका हुन् । यसबाहेक ५ हजार ३ सय ८९ थान चिया तथा कफी पकाउने उपकरण, १ सय ४० थान टोस्टर र ११७ थान रोस्टर भित्रिएका छन् ।
कुल १२ करोड ६२ लाख ८४ हजार रुपैयाँका यस्ता उपकरण भित्रिँदा राज्यलाई २ करोड ६४ लाख ३२ हजार रुपैयाँ राजस्वसमेत प्राप्त भएको छ ।
साउनमा भित्रिएका विद्युतीय चुलाेसहितका उपकरणकाे विवरण
नेपालमा खासगरी छिमेकी देश भारत र चीनमा बनेका यस्ता विद्युतीय उपकरणको आयात हुने गरेको छ । छिटफुट रूपमा तेस्रो मुलुकबाट समेत आयात भएको देखिन्छ ।
तुलनात्मक लागतका आधारमा विद्युतीय चुलोबाट खाना पकाउँदा, तताउँदा वा उमाल्दा भान्सा सस्तो बन्ने विभिन्न अध्ययनहरूले देखाएका छन् । सयम, लागत र श्रम शक्ति ३ वटै लगानीको बचत हुने भएकोले आम मानिससमेत हाल विद्युतीय चुलोतर्फ आकर्षित हुँदै गएका छन् । तर, विद्युतीय चुलो मध्ये पनि बढी विद्युत् खपत गर्ने 'माटे हिटर' जस्ता उपकरण हाल बजारबाटै विस्थापित भइसकेका छन् । इन्डक्सन र इन्फ्रारेड चुलो जस्ता ऊर्जा किफायती उपकरणले भान्सामा पनि प्राथमिकता पाउँदै गएको देखिएको छ ।
