काठमाडौं । नेपाल–भारतबीच विद्युत व्यापारका लागि निर्माण हुने ४०० केभी बुटवल–गोरखपुर–न्यू अन्तरदेशीय प्रसारण लाइनका लागि परामर्शदाता नियुक्त गरिएको छ । उक्त प्रसारण लाइनको परामर्शकमा भारतकै पावर ग्रिड कर्पोरेशन अफ इन्डिया लिमिटेडलाई नियुक्ति गरिएको हो ।
प्रसारण लाइन निर्माण गर्न गठित बुटवल–गोरखपुर क्रस बोर्डर ट्रान्समिसन लिमिटेड (बिजिसिपिटीएल) र पावर ग्रिडबीच बिहीबार (जेठ ११ गते) दिल्लीमा सम्झौता भएको छ । सम्झौता अनुसार यो लाइनको निर्माण बिजिसिपिटीएलमार्फत अगाडि बढाइनेछ । २०७८ भदौमा भारतको नयाँ दिल्लीमा भएको कार्यक्रममा लाइन निर्माण गर्न नेपाल र भारतबीच सम्झौता भएको थियो ।
लाइन निर्माण गर्न २०७९ भदौ ३१ गते बिजिसिपिटीएल स्थापना भएको थियो । कम्पनीमा नेपाल विद्युत प्राधिकरण र भारतको पावर ग्रिड कर्पोरेशन इण्डियाको ५०–५० प्रतिशत स्वपुँजी (इक्विटी) रहने कम्पनीको अधिकृत र जारी पुँजी ५–५ लाख भारु कायम गरिएको जनाइएको छ ।
२०७६ साल असोज २७ र २८ गते भारतको बैंगलोरमा भएको सचिवस्तरीय संयुक्त कार्यकारिणी समिति (जेएससी) को बैठकले तीन महिनाभित्र कम्पनी गठन गर्ने भनिए पनि ३ वर्षपछि यसको टुंगो लागेको छ । गत वर्ष लगानीका लागि प्राधिकरण र पावर ग्रीडबीच लगानी सम्झौतामा हस्ताक्षर भएको थियो ।
कूल १४० किलोमिटर निर्माण हुने उक्त प्रसारण लाइन भारततर्फ १२० किलोमिटर र नेपालतर्फ २० किलोमिटर हुनेछ । पछिल्लो अध्ययनअनुसार प्रसारण लाइन निर्माणको कूल लागत ६ अर्ब ४० करोड रुपैयाँ अनुमान गरिएकोमा १ अर्ब २८ करोड (२० प्रतिशत) स्वपुँजी लगानी हुनेछ; जसमा नेपालले ६४ करोड रुपैयाँ लगानी गर्नुपर्ने हुन्छ । पहिलो ढल्केबर–मुजफ्फरपुर प्रसारण लाइन २५ वर्षका लागि नेपाल एक्लैले क्षमता बुकिङ गरेकोमा दोस्रो पनि दोस्रोमा पनि त्यही विधि अपनाइएको छ ।
लाइन निर्माण काम सुरु भएको ३ वर्षभित्र सम्पन्न गर्ने लक्ष्य राखिएको छ । यो लाइन पूरा भएपछि २५०० मेगावाट बढी विद्युत प्रवाह हुनेछ ।