काठमाडौं । आज (फागुन ११ गते) देखि सुरु भएको नेपाल–भारत ऊर्जा ९औं सचिवस्तरीय बैठक (जेएसटी) मा दुई नयाँ एजेण्डाका विषयमा छलफल गरिने भएको छ । तिनमा भारतको पश्चिम बंगालसम्म १३२ केभी लाइन विस्तार गर्ने र ६८३ मेगावाटको सुनकोसी–३ त्रिदेशीय आयोजनाको रूपमा अगाडि बढाउने भन्ने छन् ।
अहिलेसम्म भारतका बिहार, उत्तर प्रदेश र उत्तराखण्डसम्म १३२ केभी लाइन जोडिएको छ । तर, पूर्व इलामसँग जोडिएको काँकरभिट्टाको सिमाना दार्जिलिङ जुन भारतको पश्चिम बंगाल राज्यमा पर्छ; त्यहाँसम्म नेपालको प्रसारण लाइन जोडिएको छैन । भविष्यमा विद्युत गर्न सकिने उद्देश्यअनुसार यसलाई छलफलको एजेण्डामा राखिएको प्राधिकरणका एक उच्च अधिकारीले बताए ।
बिहारसँग ढल्केबर–मुजफ्फरपुर (४०० केभी) तथा कुशाहा–कटैया, रक्सोल–परवानीपुर १३२ केभी प्रसारण लाइन जोडिएका छन् । यस्तै, उत्तरप्रदेशमा बाल्मिकी नगर अर्थात् गण्डक र उत्तराखण्डमा टनकपुरसँग १३२ केभी लाइन जोडिएको छ । पश्चिम बंगालसम्म पनि सोही भोल्टेजको प्रसारण लाइन आवद्ध गर्न सके विद्युत व्यापारमा सहज हुने ती अधिकारीको भनाइ छ ।
यसैगरी, गत भदौ २९ गते नेपाल र बंगलादेशका ऊर्जा सचिवस्तरीय बैठकमा द्विदेशीय आयोजनाका रूपमा निर्माण गर्ने भनिएको सुनकोसी–३ मा भारतलाई समेत सहभागी गराउने बारे छलफल गरिने भएको छ । यसलाई प्राधिकरणले विविध एजेण्डाका रूपमा राखेको छ ।
काभ्रे, सिन्धुपाल्चोक र रामेछापलाई छुने सुनकोसी–३ जापान अन्तर्राष्ट्रिय सहयोग नियोग (जाइका) ले तयार गरेको कोसी बेसिन गुरुयोजनाबाट पहिचान भएको थियो । अहिले आयोजनाको अध्ययन अन्तिम चरणमा रहेको छ । यसलाई त्रिदेशीय आयोजनाका रूपमा विकास गर्न सके विद्युत व्यापारमा समेत सामरिका फाइदा लिन सकिने अपेक्षा गरिएको छ । वार्षिक २ अर्ब ३५ करोड युनिट विद्युत उत्पादन हुने सुनकोसी–३ को अधिकतम उचाई १६५ मिटर हुने अध्ययनले देखाएको छ ।