काठमाडौं । चिलिमे जलविद्युत कम्पनी लिमिटेडले ८१ मेगावाटको बूढीगण्डकी प्रोक जलविद्युत आयोजना निर्माण गर्ने भएको छ । कम्पनीले गोरखा जिल्लाको चुमनुब्री गाउँपालिमाको वडा नम्बर ४ र ५ भएर बग्ने बूढीगण्डकी नदीमा पहिचान भएको आयोजना अघि बढाउन लागेको हो ।
कम्पनीले आयोजनाको सम्भाव्यता अध्ययन सम्पन्न गरेको छ । अहिले निर्माण अघि बढाउन उत्पादन अनुमतिका लागि विद्युत विकास विभागमा आवेदन दिएको छ । विभागले कम्पनीको नाममा अनुमति जारी गर्नका लागि आयोजना प्रभावित स्थानीय, सरोकारवाला निकायरूसँग राय/सुझाव माग गरेको छ । विभागले आयोजना निर्माण र सञ्चालन गर्दा कुनै प्रतिकुल असर पर्ने भएमा ३५ दिनभित्रमा लिखित राय/सुझाव पेश गर्न अनुरोध गरेको छ ।
प्रस्तावित आयोजना नदी प्रवाहीमा आधारित (रन अफ रिभर) प्रकारको आयोजना हो । यस आयोजनाको डिजाइन वहाव ४४.०३ घनमिटर प्रति सेकेन्ड र कुल हेड २११३.१८ मिटर हुने अध्ययनले देखाएको छ । आयोजनाबाट वार्षिक सरलर ४४७.०३ गिगावाट घण्टा विद्युत उत्पादन हुनेछ ।
आयोजनाको मुख्य संरचनाहरु बूढीगण्डकी नदीको दायाँ किनारामा पर्दछन् । बूढीगण्डकी नदीमा बाँध बाँधी खोलाको दायाँपट्टि निर्माण हुने इन्टेक बाट पानी फर्काइ सो पानीलाई आयोजनाको मुख्य संरचनाहरु हुँदै भूमिगत विद्युत गृहमा लगिनेछ र तत् पश्चात टेलरेस टनेल मार्फत पुनः बुढी गण्डकी खोलामा पठाइनेछ ।
विद्युत गृहमा ३ वटा भर्टीकल एक्सिस फ्रान्सिस टर्वानहरुमा पानी खसाली सो टर्वानसँग जोडिएको तीनवटा ११ केभीको ३ फेज जेनेरेटर मार्फत विद्युत उत्पादन गरिनेछ । उत्पादित विद्युत २२० केभी प्रसारण लाइन मार्फत १५ किलोमिटरको दुरीमा रहेको नेपाल विद्युत प्राधिकरणको लापाङग् बिहारथोक सब–स्टेसनमा जोडिनेछ ।
आयोजनाबाट २०८५ साल भाद्र २८ गतेदेखि विद्युत उत्पादन गर्ने प्रस्ताव गरिएको छ । आयोजना निर्माण गर्दा भू–क्षय, वायू प्रदुषण आदिद्वारा वातावरणमा उल्लेखनीय प्रतिकुल असरा नपर्ने गरी निर्माण गरिनेछ ।