काठमाडौँ । ९९.८ मेगावाटकाे तामाकोसी–५ जलविद्युत् आयोजनाकाे निर्माण ठेक्का चिनियाँ कम्पनी सिनो हाइड्रो कर्पाेरेशन लिमिटेडले पाएकाे छ । सिनाे हाेइड्राे र नेपाली साझेदार कुमार श्रेष्ठ निर्माण सेवाकाे संयुक्त उपक्रम (जेभी) कम्पनीले निर्माण ठेक्का पाएकाे हाे । आयोजनाको निर्माणका लागि प्राविधिक प्रस्तावमा छनोट भएका दुई कम्पनीमध्ये आर्थिक प्रस्तावमा कम रकम कबोल गर्ने सिनो हाइड्रो छनोटमा परेर ठेक्का पाएकाे हाे ।
उक्ता खरिद प्रक्रियामा भाग लिएका मध्ये सिनो हाइड्रो र चाइना इन्टरनेशनल वाटर एण्ड इलेक्ट्रिक कर्पोरेशन प्राविधिक प्रस्तावमा पास भएका थिए । यी मध्ये आर्थिक प्रस्तावमा कम कबोल गरेपछि सिनो हाइड्रोले ठेक्का पाएको प्रवर्द्धक कम्पनी तामाकोसी जलविद्युत् कम्पनी लिमिटेडका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत विनोद भण्डारीले बताए ।
‘डेढमहिनाभित्र ठेकेदार कम्पनीसँग सम्झौता हुन्छ,’ उनले ऊर्जा खबरसँग भने, ‘सम्झौतापछि पूर्वतयारी गरी ५/६ महिनाभित्र निर्माण सुरु हुन्छ ।’ निर्माण सुरु भएको ४ वर्षभित्र सम्पन्न गर्ने लक्ष्य रहेकाे पनि उनले बताए ।
तामाकोसी–५ दोलखामा सञ्चालित ४५६ मेगावाटको माथिल्लो तामाकोसी जलविद्युत् केन्द्रको क्यासकेड आयोजना हो ।
आयोजनाको सम्भाव्यता अध्ययन प्रतिवेदन र वातावरणीय प्रभाव मूल्यांकन प्रतिवेदन तयार भइसकेका छन् । दुई प्याकेजमा निर्माण गर्न लागिएको आयोजनाकाे पहिलो प्याकेजमा सिभिल संरचना र हाइड्रो मेकानिकल उपकरणको काम हुनेछ । दोस्रो प्याकेजमा इलेक्ट्रो मेकानिकल र प्रसारण लाइनको निर्माण हुने कम्पनीले जनाएको छ ।
यसअघिको ठेक्का रद्ध
कम्पनीले यसअघि २०७९ साउन ९ गते आयोजना निर्माणका लागि ठेकेदार छनाेट गर्न बाेलपत्र आह्वान गरेकाे थियाे । आयोजना निर्माणका लागि इच्छा जाहेर गरेका ४ मध्ये दुई कम्पनी प्राविधिक प्रस्तावमा छनौट भएका थिए । उक्त ठेक्कामा सिनो हाइड्रो कर्पोरेशन लिमिटेड र चाइना गेजुवा ग्रुप कम्पनी लिमिटेड पास भएर सर्टलिष्टमा परेका थिए । ती दुवै कम्पनीको वित्तीय प्रस्ताव प्रवर्द्धककाे लागत अनुमानभन्दा बढी भएपछि ठेक्का प्रक्रिया अघि बढ्न नसकेर रद्ध भएको थियो । यी मध्ये सिनो हाइड्रोले आर्थिक प्रस्ताव कम कबोल गरेको थियो ।
२१ अर्ब १३ करोड ९५ लाख रुपैयाँ लागत अनुमान
कूल २१ अर्ब १३ करोड ९५ लाख रुपैयाँ लागत अनुमान गरिएको आयोजनामा ६५ प्रतिशत ऋण र ३५ प्रतिशत स्वपुँजी (इक्विटी) लगानी हुनेछ । स्वपुँजी मध्ये प्राधिकरणको ६८ प्रतिशत र सर्वसाधारण नागरिकको ३२ प्रतिशत लगानी रहने गरी लगानीको मोडल तयार गरिएको छ । आयोजनामा कर्मचारी सञ्चय कोषले १३.७४ अर्ब रुपैयाँ लगानी गर्ने सम्झौता सम्पन्न भएको छ । कोषसँग गत जेठ ७ गते सम्झौता भएको थियो ।
आयोजनाको संरचना
तामाकोसी–५ नेपाल विद्युत प्राधिकरणको सहायक कम्पनीमार्फत ४५६ मेगावाटको माथिल्लो तामाकोसी जलविद्युत आयोजनाको क्यासकेड आयोजना हो । यसको हेडवर्क्स निर्माण नगरी माथिल्लो तामाकोसीको विद्युत् गृहबाट आएको टेलरेसको पानीलाई सिधै सुरुङमा पठाइन्छ ।
आयोजनाको ८ किलोमिटर सुरुङ निर्माण गरी सुरीटारमा भूमिगत विद्युत्गृह निर्माण गरी विद्युत् उत्पादन गरिनेछ । आयोजनाको आवास निर्माणको काम सुस्त गतिमा भइरहेको छ । २ किलोमिटर लामो २२० केभी प्रसारण लाइनलगायत संरचनाहरू निर्माण हुनेछन् । आयोजनाका सम्पूर्ण संरचना विगु गाउँपालिका वडा नम्बर १, २, ३ र ४ मा निर्माण हुनेछन् ।
थप विवरण
आयोजनाको नामः तामाकोसी–५ (माथिल्लो तामाकोसीको क्यासकेड)
प्रवर्द्धक: तामाकोसी जलविद्युत् कम्पनी लिमिटेड
आयोजनास्थलः दोलखा, विगु गाउँपालिका, वडा नम्बर १, २, ३, ४
क्षमताः ९९.८ मेगावाट
सुरुङः ८ किलोमिटर
विद्युत्गृहः भूमिगत
लागतः २१ अर्ब १३ करोड ९५ लाख रुपैयाँ
प्रसारण लाइनः २२० केभी प्रसारण लाइन, २ किलोमिटर
निर्माण अवधिः ४ वर्ष
वार्षिक ऊर्जाः ४९५.१४८ गिगावाट घन्टा
बर्खायामः ३७१.६५८ गिगावाट घन्टा
हिउँदयामः ६४.१२७ गिगावाट घन्टा