काठमाडौं । साेलुखुम्बुमा निर्माणाधीन १९.८ मेगावाटको माथिल्लो सोलु खोला जलविद्युत आयोजनाको ९२ प्रतिशत काम सकिएको छ । बेनी हाइड्रो पावर कम्पनीले निर्माण गरिरहेकाे आयोजनाको काम पूरा हुने चरणामा पुगेकाे हाे ।
अहिले सिभिलतर्फ अन्तिम चरणकाे काम भइरहेको आयोजना प्रमुख समन मानन्धरले बताए । उनका अनुसार बाँध र विद्युतगृहको काम सकिन लागेको छ । पेनस्टक पाइप जडानकाे काम धमाधम भइरहेकाे छ । अब २ सय मिटर पेनस्टक पाइप जडानकाे काम मात्र बाँकी रहेकाे उनले जानकारी दिए ।
‘आयोजनाको हाइड्रो तथा इलेक्ट्रोमेकानिल उपकरण जडानको काम भइरहेको छ,’ उनले ऊर्जा खबरसँग भने, ‘उपकरण जडान सम्बन्धि सबै काम पूरा हुन अब ३ महिना जति लाग्छ । याे काम सकिएपछि परीक्षण सुरु गर्छाैं ।’ उनले पछिल्लाे तालिकाअनुसार चैतभित्र आयोजनाबाट परीक्षण उत्पादन गर्न सकिने सम्भावना देखिएकाे बताए ।
यसअघि आयोजनाबाट गत मंसिरदेखिस नै विद्युत उत्पादन सुरु गर्ने तालिका थियाे । यसबीचमा काेराेना (काेभिड–१९) महामारीकाे प्रभाव,दशैं तिहारलगायतका पर्व परेका कारण तथा विद्युत प्रवाह हुने प्रसारण लाइन तयार भइनसेकाले निर्माण लम्बिन पुगेकाे हाे ।
सुरुवातकाे तालिका २०७६ पुसभित्र विद्युत उत्पादन गर्ने थियो । उत्पादित विद्युत जोडिने १३२ केभी सोलु कोरिडोर प्रसारण लाइन समस्याकै कारण २०७७ पुससम्म विद्युत उत्पादनको तालिका सारिएको थियो ।
प्रसारण लाइन तयार नहुँदा तालिका फेरि २०७८ साउनसम्मका लागि सारिएको थियो । साउनबाट पनि सरेर मंसिरमा पुग्याे । अहिले फेरि चैतमा पुगेको छ । नेपाल विद्युत प्राधिकरणले याे आयोजनाकाे विद्युत प्रवाह हुने १३२ केभी साेलु काेरिडाेर प्रसारण लाइनकाे निर्माण भर्खरै सम्पन्न गरेकाले विद्युत उत्पादनकाे तालिका अब प्रभावित नहुने कम्पनीले जनाएकाे छ ।
आयोजनाले उत्पादन गर्ने विद्युत १३२ तिन्ला सबस्टेसनमा जाेडिनेछ । विद्युतगृहदेखि तिन्ला सबस्टेसनसम्मको आवश्यक प्रसारण लाइन कम्पनीले निर्माण गरिरहको छ । १२ किलोमिटर लामो लाइनमा ४१ वटा टावर रहने छन् ।
यो आयोजना प्रतिमेगावाट १८ करोड रुपैयाँ लागतमा सम्पन्न गर्ने लक्ष्य छ । आयोजनामा ४ बैंकले ऋण लगानी गरेका छन् । यो आयोजना सुरुमा १८ मेगावाटमा निर्माण थालिएको थियो । निर्माणका क्रममा नै क्षमता विस्तार गरेर १९.८ मेगावाट बनाइएको हो ।
२०७१ साउनमा आयोजनाको अनुमतिपत्र खारेज भए पनि विद्युत ऐन, २०४९ को दफा ३७ अनुसार मन्त्रिपरिषदले करार सम्झौता गरी पुरानै कम्पनीलाई पुनः दिएपछि निर्माण सुरु गरिएको थियो ।
सोलु बेसिनमा माथिल्लो सोलुसँगै ८६ मेगावाटको सोलु दूधकोसी, ८२ मेगावाटको तल्लो सोलु, ५ मेगावाटको जुनबेंसीलगायत आयोजना निर्माणाधीन छन् । प्रसारण लाइन समस्याकै कारण निर्माण सम्पन्न भइसकेको साढे २३ मेगावाटको सोलु खोला आयोजना पूर्ण क्षमतामा सञ्चालन हुन पाएको छैन ।