ऊर्जा खबर
काठमाडौं । नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले भारतीय इनर्जी एक्सचेञ्ज (आइइएक्स) को ‘रियल टाइम मार्केट’मा ४४ मेगावाट विद्युत् बिक्री गर्न अनुमति पाएको छ । भारतको ऊर्जा मन्त्रालयअन्तर्गतको केन्द्रीय विद्युत् प्राधिकरणले शनिबार (असोज १३ गते) बिक्री गर्न स्वीकृति दिएको हो ।
भारतको प्रतिस्पर्धी ऊर्जा बजारमा एक दिनअघि (डे अहेड) मात्रै बोलपत्र प्रक्रियामा सहभागी भई बिजुली बेच्दै आएको प्राधिकरणले अबदेखि एक घन्टा १५ मिनेटअघि ‘बिडिङ’ प्रक्रिया पूरा गरी विद्युत् बिक्री गर्न पाउने भएको छ ।
भारतको केन्द्रीय विद्युत् प्राधिकरणले पहिलो चरणमा ४३.६५ मेगावाट विद्युत बिक्री गर्न अनुमति दिएको छ । १९.४ मेगावाटको तल्लो मोदी र २४.२५ मेगावाटको काबेली बी १ जलविद्युत् आयोजनाबाट उत्पादित विद्युत् रियल टाइम मार्केटमा बिक्री गर्न अनुमति दिएको छ ।
‘डे अहेड मार्केट’ बिक्री भइरहेको यी दुवै आयोजना नवीकरणका लागि पठाइएको थियो । तर, भारतले दुई आयोजनाको विद्युत् डे अहेड र रियल टाइम मार्केट दुवैमा बिक्री गर्न पाउने अनुमति दिएको प्राधिकरण, विद्युत व्यापार विभागका निर्देशक प्रबल अधिकारीले बताए ।
‘अब दुई आयोजनाको विद्युत् डे अहेड र आवश्यकताअनुसार रियल टाइम मार्केटमा बिक्री गर्न सकिन्छ,’ उनले भने, ‘यसअघि प्रतिस्पर्धी बजारबाट विद्युत् आयात निर्यातका लागि एक दिन पर्खनुपर्नेमा अब एक घन्टा १५ मिनेटअघि बिड गरेर कारोबार गर्न पाउने भएका छौँ ।’ यसले अचानक विद्युत् उत्पादन बन्द भएमा वा उत्पादन बढेमा विद्युत् खरिद बिक्री गर्नसक्ने अवस्था निर्माण भएको उनले बताए ।
प्राधिकरणले देशभित्र खपत गरी बचत भएको वर्षायामको विद्युत् भारततर्फ निर्यात गर्दै आएको छ । प्रााधिकरणले आइएक्सको डेअहेड बजारमा प्रतिस्पर्धामार्फत र केहीअघिबाट मध्यकालीन विद्युत् सम्झौताबमोजिम करिब ११० मेगावाट विद्युत् भारतीय कम्पनी एनटिपिसी विद्युत् व्यापार निगमलाई बिक्री गरिरहेको छ । एनभिएनले उक्त विद्युत् हरियाणा राज्यमा बिक्री गरिरहेको छ ।
प्राधिकरणले प्रतिस्पर्धी बजारमा ५२२ मेगावाट र एनभिभिएनमार्फत हरियाणा राज्यलाई ११० मेगावाट गरी ६३२ मेगावाट विद्युत् निर्यातका लागि स्वीकृति पाएको छ । यसमध्ये ५६२ मेगावाट विद्युत् ढल्केबर मुजफ्फपुर ४०० केभी अन्तरदेशीय प्रसारण लाइनबाट र ७० मेगावाट महेन्द्रनगर–टनकपुर १३२ केभी प्रसारण लाइनबाट निर्यात भइरहेको छ ।
प्राधिकरणले चालु आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को साउन र भदौमा ५ अर्ब ४३ करोड ३१ लाख रुपैयाँ बराबरको विद्युत् भारततर्फ निर्यात गरेको छ ।
