ऊर्जा खबर
काठमाडौं । सिन्धुपाल्चोकमा निर्माणाधीन १०२ मेगावाटको मध्यभोटेकोसी जलविद्युत आयोजनाको काम ९५ प्रतिशत पूरा भएको छ । मध्यभोटेकोसी जलविद्युत कम्पनीले निर्माण गरिरहेको आयोजनाको काम अन्तिम चरणमा पुगेको हो ।
आयोजनाको सिभिल, बाँध, हाइड्रो मेकानिकल, इलेक्ट्रोमेकानिकल सबै क्षेत्रको काम एकसाथ भइरहेको कम्पनीले जनाएको छ । आयोजनाको लट १ अन्तर्गतका सिभिल तथा हाइड्रो मेकानिकल कार्यहरूमा बाँध क्षेत्रको ९८ प्रतिशत काम पूरा भएको छ।
यस्तै, सुरुङको काम सकिएको छ भने विद्युतगृहको ९९ प्रतिशत पूरा भएको कम्पनीले जनाएको छ । यो लटको समग्र कार्यप्रगति ९६ प्रतिशत भन्दा बढी भएको आर्थिक वर्ष २०७९/८० को दोस्रो त्रैमासको वित्तिय विवरणमा उल्लेख छ ।
यसैगरी, लट २ अन्तर्गतका प्रमुख उपकरणहरू जेनेरेटर, ट्रान्सफर्मर, टर्वाइनको जडान कार्य भइरहेको छ । आवश्यक उपकरणहरू सबै आयोजनास्थलमा आइसकेका छन् । आयोजनाको विद्युत प्रवाह हुने लाइनको काम पनि अन्तिम चरणमा पुगेको छ । आयोजनाको सबै काम पूरा गरेर २०८० असारभित्र व्यवसायीक उत्पादन सुरु गर्ने लक्ष्य रहेको पनि कम्पनीले जनाएको छ ।
यसअघि आयोजनाबाट २०७९ पुसभित्र सक्ने लक्ष्य राखिए पनि विविध कारणले उत्पादन अवधि थप हुँदै गएकाे हाे । २०७० देखि निर्माण सुरु भएको आयोजनामा २०७१ साउनमा आएको जुरे पहिरो, २०७२ वैशाखको विनाशकारी भूकम्प, २०७२ असोजदेखि करिब साढे पाँच महिना लामो भारतीय नाकाबन्दी, २०७३ असारमा भोटेकोसी नदीमा आएको बाढी, गत वर्ष असारमा निर्माणस्थल भोटेकोसी नदी एवं आसपास क्षेत्रमा आएको बाढी–पहिरो तथा कोभिड–१९ महामारीको चपेटाले म्याद थप हुँदै गएको हो ।
प्राकृतिक विपत्ति र सिभिल एन्ड हाइड्रोमेकानिकल कार्यको ठेकेदार चिनियाँ कम्पनी क्वाङ्सी हाइड्रो एन्ड इलेक्ट्रिकल कन्स्ट्रक्सनको कमजोर कार्यसम्पादनका कारण आयोजना निर्माण सम्पन्न हुने तालिका प्रभावित हुँदै आएको छ ।
आयोजना सम्पन्न गर्न १२ अर्ब २८ करोड ३३ लाख रुपैयाँ थियो । आयोजनाको लागत अनुमान गरिएभन्दा साढे २ अर्ब बढी लाग्ने कम्पनीको अनुमान छ । निर्माणाधीन आयोजनाको सुरुको कूल लागतमध्ये ५० प्रतिशत स्वपुँजीबाट र ५० प्रतिशत ऋणबाट जुटाइएको छ ।
आयोजनाको लागत बढ्न नदिन सिभिल तथा हाइड्रोमेकानिकल काम इन्जिनियरिङ, खरिद र निर्माण (इपिसी) मोडेलमा चिनियाँ कम्पनी क्वाङ्सीले ठेक्का लिएको थियो । इलेक्ट्रो मेकानिकलतर्फको काम भने एन्ड्रिजले गरिरहेको छ ।
आयोजनाको अनुमानित लागत कर्मचारी सञ्चयकोषसँग ऋण सम्झौता हुँदा निर्माण अवधिको ब्याजबाहेक १२ अर्ब २८ करोड ३३ लाख रुपैयाँ रहेको थियो । आयोजनाको अद्यावधिक अनुमानित लागत निर्माण अवधिको ब्याजबाहेक .१५ अर्ब ३ करोड २ लाख ९० रुपैयाँ रहेको छ । निर्माणाधीन आयोजनाको सुरुको कूल लागतमध्ये ५० प्रतिशत स्वपूँजीबाट र ५० प्रतिशत ऋणबाट जुटाइएको छ ।
कम्पनीको जारी पूँजीको ५१ प्रतिशत संस्थापक शेयरधनीहरुमध्येमा नेपाल विद्युत प्राधिकरणको १०, चिलिमे जलविद्युत कम्पनी लिमिटेडको ३७, सिन्धुपाल्चोक हाइड्रोपावर कम्पनी लिमिटेडको १, नेपाल अरनिको हाइड्रोपावर कम्पनी लिको १, सिन्धु इन्भेष्टमेण्ट कम्पनी प्रालिको १ र सिन्धु भोटेकोशी हाइड्रोपावर लिको १ सेयर रहेको छ ।
४९ प्रतिशत सर्वसाधारण शेयरधनी समुहमा (कर्मचारी सञ्चय कोषका सञ्चयकर्ता कर्मचारीको १९.५, संस्थापक संगठित संस्थाका कर्मचारीको ३.५, ऋणदाता संस्थाका कर्मचारीको १, सिन्धुपाल्चोक जिल्लाका स्थानीयको १० र सर्वसाधारणको–१५ प्रतिशत) रहेका छन् ।
कम्पनीले साधारण सेयर निश्कासन गरी रकम संकलन गरिसकेको छ । कम्पनीका साधारण लगानीकर्ताहरु १० लाख ७५ हजार छन् । आयोजनाबाट वार्षिकरुपमा ५४ करोड २२ लाख युनिट विद्युत उत्पादन हुनेछ । प्राधिकरणले आयोजनाको विद्युत हिउँद र वर्षायाममा प्रतियुनिट क्रमशः रु ८.४० र ४.८० मा खरिद गर्नेछ । यसबाट कम्पनीलाई वार्षिक २ अर्ब ९० करोड रुपैयाँ आम्दानी हुनेछ ।
